Мусулмонликда рахмли бўлиш жуда мухим ахлоқий фазилатлардан бири ҳисобланади. Бу инсоннинг бошқа инсонларга, ҳайвонларга ва табиатга мехр-шафқат кўрсатишининг, динга, Аллохнинг буйруғига мувофиқ бўлишни англатади. Рахмли бўлиш, Ислом динида фарз ва яхши амал сифатида қаралади, чунки Қурьон ва Хадислар ҳамда улуғ инсонлар томонидан буни тарғиб қилиш жуда кўп учрайди. Рахмли бўлиш инсонни Аллохга яқинлаштиради ва жаннатга олиб боради.
Исломда рахмли бўлишнинг асосий тамойиллари шулардир:
Аллохнинг рахмида қул бўлиш: Аллох таоло ўзининг сифатларидан бири сифатида Роҳман ва Роҳийм деб аталади, яъни улуғ ва рахм шафқатли. Мусулмонлар, Аллохнинг рахм шафқатига мухтождирлар, шунинг учун бошқаларга хам рахмли бўлишлари керак.
Ўзаро мехр-оқибат: Мусулмонлар ўртасида меҳр-оқибат ва бир-бирини тушуниш, ёрдам бериш жуда муҳимдир. Ҳадисда: "Мўминлар бир-бирини рахм шафқат билан севишлари керак" деб айтилади.
Бола ва ёшларга нисбатан рахмли бўлиш: Болалар- мусулмонлар учун Аллохнинг махсус неьмати бўлиб, уларга рахмли бўлиш, уларни тарбиялаш, яхши ўргатиш ва уларга хурмат кўрсатиш зарур.
Ёшларни севимли қилиш: Исломда, ёшларни севиш ва уларга ёрдам бериш, уларга билим бериш хам рахмли бўлишнинг бир қисми хисобланади.
Ёлғизлар ва етимларга ёрдам: Етимларни ҳимоя қилиш ва уларга ёрдам бериш Исломда айниқса аҳамиятли. Хадисда: "Мен ва етимни тарбиялаган киши жаннатда бирга бўламиз" деб айтилган.
Ҳайвонларга меҳр-шафқат: Ҳайвонларга хам рахмли бўлиш Исломда катта аҳамиятга эга. Бошқа мавжудотларга нисбатан меҳр-шафқат кўрсатиш, уларни яхши тарбиялаш ва озиқ-овқат билан таьминлаш зарур.
Табиатни мухофаза қилиш: Мусулмонлар табиатга зиён етказмаслиги, уни асраб-авайлаши ва унга эҳтиёткорлик билан муносабатда бўлишлари керак.
Душманларга рахмли бўлиш: Хатто душманларга нисбатан рахмли бўлиш, Исломда маъқул иш ҳисобланади.
Хадисда: "Кимки душманига рахмли бўлса, Аллох унга рахм қилади" деб айтилади. Оила аьзоларига рахмли бўлиш: Оила аьзоларига, айниқса аёлларга ва болаларга рахмли бўлиш, Исломда устивор аҳамиятга эга. Расулуллоҳ (с.а.в) ўз оила аьзоларига меҳр ва рахм кўрсатиш билан машҳур бўлганлар.
Тинчликка чорлаш: Мусулмонлар тинчликни, ўзаро ҳурматни ва келишувни сақлашга чақирилади. Рахмли бўлиш, шунингдек, можаролардан йироқ бўлишни англатади.
Рахмли бўлиш, инсонни ички дунёсини юксалтириб, унинг Аллохга бўлган яқинлигини оширади. Исломда рахмли бўлиш, фақат ўзини ёки оиласини эмас, балки жамиятни яхшилаш, дунёни тинч ва фаровон қилишга қаратилган мухим амалдир.
Рахмли бўлган инсонлар ўзларининг меҳрибонлиги билан жамиятда хузур ва барқарорликни таьминлайдилар.