ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
"Рўза аслида бир кун", деган гап асоссиз, тўқима гап. Ҳеч ким бир кун учун бир ой рўза тутишга фатво бермаган, балки Аллоҳ таоло Қуръони каримда Рамазон ойида тўлиқ рўза тутишга буйруқ берган:
فمن شهد منكم الشهر فليصمه
“Бас, сизлардан ким бу ойда (ўз яшаш жойида) ҳозир бўлса, рўзасини тутсин”, деб буюради (Бақара сураси 185-оят).
Мана шу оятни тафсирида Имом Табарий айтадилар: "Муфассирлар айтадиларки, ўз диёрида муқим бўлган кишига Рамазон ойи кириб келса, ойнинг ҳаммасида рўза тутсин".
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ислом беш нарса устига қурилган: Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ, деб гувоҳлик бериш, намозни қоим қилиш, закотни бериш, байтни ҳаж қилиш ва Рамазон рўзасини тутиш”, деганлар. (Муттафақун алайҳ, Абдуллоҳ ибн Умардан ривоят қилинган). Бошқа ҳадисда эса: “Рамазон ойингизда рўза тутинглар”, деб буюрганлар. (Имом Термизий Абу Умомадан ривоят қилганлар). Бу икки ҳадисдан ҳам бир ой тўлиқ рўза тутиш тушунилади. Пайғамбаримиз алайҳиссалом рўза фарз бўлгандан кейин доим Рамазон ойида тўлиқ рўза тутганлар ва шунга буюрганлар.
Бу ойда сабабсиз тутилмаган бир кунлик рўзани бошқа ойларда ҳар қанча тутилса, у савобни топа олмайди. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Ким рухсатсиз ва касал бўлмай туриб, Рамазонда бирон кун рўза тутмаса, гарчи бир умр рўза тутса ҳам, ўша бир куннинг қазосини ўтай олмайди” (Термизий ривояти). Бу ҳадисда рамазоннинг ҳар бир кунида рўза тутиш муҳимлиги маълум бўлади.
Лекин бу гапни айтувчилар билмасдан Қадр кечасини Рамазон ойи рўзаси билан чалкаштираётган бўлиши ҳам мумкин. Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳдан ривоят қилинади:
أَنَّهَا فِي رَمَضَانَ ، وَلَا تُدْرَى أَيَّةَ لَيْلَةٍ هِيَ وَقَدْ تَتَقَدَّمُ وَتَتَأَخَّرُ ،
Қадр кечаси Рамазон ойидадир. Қайси кечалигини аввалдан билиб бўлмайди. Гоҳида олдинга, гоҳида орқага кўчиб туради. ("Ал-Фатово ал-ҳиндия" китоби). Қадр кечасида қилинган савобли ишлар бошқа ойларда қилинган минг ойлик ишлардан яхши бўлади. Шунинг учун, ҳар куни бу кечани излаш мустаҳабдир. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати
"Рўза аслида бир кун", деган гап асоссиз, тўқима гап. Ҳеч ким бир кун учун бир ой рўза тутишга фатво бермаган, балки Аллоҳ таоло Қуръони каримда Рамазон ойида тўлиқ рўза тутишга буйруқ берган:
فمن شهد منكم الشهر فليصمه
“Бас, сизлардан ким бу ойда (ўз яшаш жойида) ҳозир бўлса, рўзасини тутсин”, деб буюради (Бақара сураси 185-оят).
Мана шу оятни тафсирида Имом Табарий айтадилар: "Муфассирлар айтадиларки, ўз диёрида муқим бўлган кишига Рамазон ойи кириб келса, ойнинг ҳаммасида рўза тутсин".
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ислом беш нарса устига қурилган: Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ, деб гувоҳлик бериш, намозни қоим қилиш, закотни бериш, байтни ҳаж қилиш ва Рамазон рўзасини тутиш”, деганлар. (Муттафақун алайҳ, Абдуллоҳ ибн Умардан ривоят қилинган). Бошқа ҳадисда эса: “Рамазон ойингизда рўза тутинглар”, деб буюрганлар. (Имом Термизий Абу Умомадан ривоят қилганлар). Бу икки ҳадисдан ҳам бир ой тўлиқ рўза тутиш тушунилади. Пайғамбаримиз алайҳиссалом рўза фарз бўлгандан кейин доим Рамазон ойида тўлиқ рўза тутганлар ва шунга буюрганлар.
Бу ойда сабабсиз тутилмаган бир кунлик рўзани бошқа ойларда ҳар қанча тутилса, у савобни топа олмайди. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Ким рухсатсиз ва касал бўлмай туриб, Рамазонда бирон кун рўза тутмаса, гарчи бир умр рўза тутса ҳам, ўша бир куннинг қазосини ўтай олмайди” (Термизий ривояти). Бу ҳадисда рамазоннинг ҳар бир кунида рўза тутиш муҳимлиги маълум бўлади.
Лекин бу гапни айтувчилар билмасдан Қадр кечасини Рамазон ойи рўзаси билан чалкаштираётган бўлиши ҳам мумкин. Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳдан ривоят қилинади:
أَنَّهَا فِي رَمَضَانَ ، وَلَا تُدْرَى أَيَّةَ لَيْلَةٍ هِيَ وَقَدْ تَتَقَدَّمُ وَتَتَأَخَّرُ ،
Қадр кечаси Рамазон ойидадир. Қайси кечалигини аввалдан билиб бўлмайди. Гоҳида олдинга, гоҳида орқага кўчиб туради. ("Ал-Фатово ал-ҳиндия" китоби). Қадр кечасида қилинган савобли ишлар бошқа ойларда қилинган минг ойлик ишлардан яхши бўлади. Шунинг учун, ҳар куни бу кечани излаш мустаҳабдир. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати
