«Ота-онага оқ бўлиш» жумласидаги оқ сўзи араб тилидаги «аққа» феълидан олинган. Бу феъл кесди, узди деган маъноларни билдиради. Янги туғилган чақалоқнинг сочини кесиш ҳам шу феъл билан ифодаланади, шунинг учун фарзанд неъмати учун қурбонлик сўйиб, шукрона қилиш маросими ҳам «ақийқа» деб аталади. Оқ бўлиш деган ибора эса ота-онани норози қилиш – улар орқали жаннатий бўлиш бахтидан узилиш бўлгани учун шундай аталган.
Ота-онани норози қилиш нафақат гуноҳи кабира, балки кабоир гуноҳларнинг ҳам энг каттасидир. «Ота-онаси ҳаёт бўла туриб, жаннатий бўла олмаган фарзанднинг бурни ерга ишқалансин» дейилганда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам «омин» деганлар. Ота-онаси ҳаёт бўла туриб, уларнинг хизматини қилмай, уларни норози қилиб, кўнглини оғритиб, қийнаб, зулм етказиб, жаннатдан узилиш ота-онага оқ бўлиш деб аталади.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам «Энг катта гуноҳларни айтайми?» деганларида саҳобалар «Ҳа, айтинг, эй Аллоҳнинг Расули!» дейишган. Шунда у зот алайҳиссалом: «Аллоҳга ширк келтириш ва ота-онага оқ бўлиш», деганлар.
Ислом динимизда ота-онани рози қилиш Аллоҳнинг розилигидан кейинги ўринга қўйилади. Ота-онага яхшилик қилиш Аллоҳга қилинадиган ибодатдан кейинги ўринга қўйилади. Шунинг учун ҳам ота-онани норози қилиш Аллоҳга ширк келтиришдан кейинги ўринга қўйилади. Бу қабоҳатнинг даражаси шу қадар тубандир.
Раҳматуллоҳ САЙФУДДИНОВ
Юнусобод тумани бош имом-хатиби,
Тошкент Ислом Институти ўқитувчиси,
«Мирза Юсуф» жоме масжиди имом-хатиби